Geschiedenis van de katholieke kerk in ’s‑Hertogenbosch

De geschiedenis van de katholieke kerk in ’s‑Hertogenbosch gaat terug tot de vroege middeleeuwen. In de 8e eeuw werd er een kapel gebouwd op de plaats waar nu de Sint-Jan staat. Later werd er een romaanse kerk gebouwd, die in de 14e eeuw werd vervangen door de huidige gotische kerk.

In de 16e eeuw werd ‘s-Hertogenbosch protestants tijdens de Reformatie en het katholicisme werd verboden. De katholieken konden alleen nog in het geheim hun kerkdiensten houden. Pas in de 19e eeuw, na de invoering van godsdienstvrijheid in Nederland, kreeg de katholieke kerk in ‘s-Hertogenbosch weer de ruimte om openlijk te functioneren.

In de 19e en 20e eeuw groeide ’s‑Hertogenbosch uit tot een belangrijke katholieke stad. Er werden vele kerken en kloosters gebouwd en de bisschopszetel van het bisdom ’s‑Hertogenbosch verhuisde vanaf 1853 van Roermond naar ’s‑Hertogenbosch. In 1929 werd de kathedraal van Sint-Jan officieel verheven tot basiliek en werd het hoogste punt van de kathedraal voltooid met de uivormige torenspits.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd ’s‑Hertogenbosch zwaar getroffen. De kathedraal en veel andere gebouwen werden beschadigd of verwoest. Na de oorlog begon het herstel en de wederopbouw van de stad en de kerk. De katholieke kerk was alom tegenwoordig in het leven van de bewoners van de stad. In de jaren 60 en 70 van de vorige eeuw veranderde het kerkelijk landschap als gevolg van de ontkerkelijking. In de 21ste eeuw werden kloosters en kerken gesloten door als gevolg van de ontkerkelijking.

Tegenwoordig is de katholieke kerk in ’s‑Hertogenbosch en omgeving nog steeds aanwezig, maar vaak in andere vormen dan vroeger. De Sint-Jan is nog steeds het middelpunt van de stad en een belangrijke toeristische attractie. De bisschopszetel is nog steeds gevestigd in de stad.

De docent:
Eugene van Deutekom studeerde geschiedenis aan de Katholieke Universiteit Nijmegen en was jarenlang verantwoordelijk voor het bisdomarchief en de kunstcollectie in de parochies van het bisdom. In 2005-2006 studeerde hij de Vaticaanse cursus Kerkelijk Erfgoed. Sinds 2012 is hij werkzaam voor parochies, ordes en congregaties in Nederland.